اثر نور led بر رشد گیاه و کیفیت اسانس آویشن شیرازی (zataria multiflora) در شرایط درون شیشه ای

کیفیت نور تغییرات فیزیولوژیکی، موفولوژیکی و آناتومیکی متعددی را در گیاهان باعث می شود. پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر نور حاصل از led بر رشد، ویژگی های آنتی اکسیدانی و محتوای اسانس گیاه آویشن شیرازی انجام گرفت. ابتدا ریز نمونه های تک گره روی محیط کشت ms کشت شدند. در اتاقک رشد، شیشه های کشت شده، در پنج بخش جداگانه با نورهای led رنگ های آفتابی، قرمز، سبز، آبی و ترکیب یکسانی از قرمز، آبی و آفتابی با شدت نور حدود 35 میکرومول بر متر مربع در ثانیه، به طوری که هیچ نورخارجی به آن وارد نشود، قرار گرفتند. از لامپ فلورسنت با شدت نور مشابه نیز به عنوان منبع نور شاهد استفاده شد. هشت هفته پس از کشت و قرار گیری در معرض نورهای مختلف، صفات طول شاخساره، تعداد شاخساره، تعداد برگ، طول میانگره و کالوس دهی (در صورت مشاهده) و همچنین میزان کلروفیل، محتوای ترکیبات فنلی، ظرفیت آنتی اکسیدانی، میزان اسانس و کیفیت اسانس مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد نور سبز به تنهایی باعث ایجاد تاریک رویی در گیاهان این تیمار شد و به تدریج گیاهان از بین رفتند. اما در تیمارهای دیگر نور led، گیاهان رشد کرده و باقی ماندند. نور قرمز باعث افزایش معنی دار در طول گیاهچه ها و همچنین در طول میانگره ها گردید. اما در مقابل نور آبی باعث کاهش رشد طولی گیاهچه و طول میانگره ها گردید و تیمارهای نور ترکیبی و آفتابی بین آنها قرار گرفت. با اینحال کمترین طول گیاهچه در تیمار نور فلورسنت مشاهده شد. از نظر وزن خشک نیز نور فلورسنت بالاترین درصد وزن خشک را به خود اختصاص داد که اختلاف زیادی با تیمارهای نور led نداشت. نور آبی باعث افزایش محتوای کلروفیل کل و a گردید که مقدار آن با تیمار نور آفتابی یکسان بود. در مقابل کمترین محتوای کلروفیل در تیمار نور قرمز مشاهده گردید. نور قرمز باعث افزایش محتوای فنل کل و همچنین ظرفیت آنتی اکسیدانی گردید. در مقابل در تیمار نور آبی و در تیمار شاهد فنل کل کمتر و ظرفیت آنتی اکسیدانی کمتری اندازه گیری شد. از نظر مقدار اسانس بین تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری مشاهده نشد. اما کیفیت نور روی ترکیبات اسانس تیمارهای مختلف موثر بود. در کل می توان چنین نتیجه گیری نمود که نور led توانایی جایگزین شدن به عنوان منبع نور اصلی در اتاقک های رشد را دارد. اما برای بدست آوردن و رشد مطلوب گیاهچه ها بررسی های بیشتر برای انتخاب بهترین شدت و ترکیب نوری ضروری است.